জন্মৰ হাৰ আৰু মৃত্যুৰ হাৰ পাৰ্থক্য লিখা

জন্মৰ হাৰ আৰু মৃত্যুৰ হাৰ

জন্মৰ হাৰ আৰু মৃত্যুৰ হাৰ পাৰ্থক্য সমূহ হৈছে:

বৈশিষ্ট্যসমূহ	জন্মৰ হাৰ	মৃত্যুৰ হাৰ
অৰ্থ	প্ৰতি 1000 লোকৰ জন্মৰ হাৰক জন্মৰ হাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয়।	প্ৰতি 1,000 লোকৰ মৃত্যুৰ হাৰক মৃত্যুৰ হাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয়।
গণনাৰ ধৰণ	(জন্মৰ সংখ্যা ÷ মুঠ জনসংখ্যা) × 1,000	(মৃত্যুৰ সংখ্যা ÷ মুঠ জনসংখ্যা) × 1,000
সংকেত	জনসংখ্যা বৃদ্ধি প্ৰতিফলিত কৰে	জনসংখ্যা হ্ৰাস প্ৰতিফলিত কৰে
প্ৰভাৱ পেলোৱা কাৰকসমূহ	উৰ্বৰতাৰ হাৰ, বয়সৰ গাঁথনি, স্বাস্থ্যসেৱা, আৰ্থ-সামাজিক অৱস্থা	মৃত্যুৰ হাৰ, বয়সৰ গাঁথনি, স্বাস্থ্যসেৱা, ৰোগৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ
জনসংখ্যাৰ ওপৰত প্ৰভাৱ	জনসংখ্যাৰ আকাৰ বৃদ্ধি কৰে	জনসংখ্যাৰ আকাৰ হ্ৰাস কৰে
চৰকাৰী নীতি	পৰিয়াল পৰিকল্পনাৰ পদক্ষেপ, প্ৰসূতিৰ সুবিধা আদিত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।	স্বাস্থ্যসেৱাৰ উন্নতি, ৰোগ প্ৰতিৰোধ আদিৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব পাৰে।

---

জন্মৰ হাৰ:

জন্মৰ হাৰ(Birth Rate) হৈছে বছৰত হাজাৰ লোকৰ জীৱনৰ সংখ্যাৰ মূল্য প্ৰাপ্ত কৰা। ইয়াক অশোধিত জন্মৰ হাৰ (চি. বি. আৰ.) বুলিও কোৱা হয়। এটা বছৰৰ বাবে 1000 জন লোকৰ সৈতে যোগ দিয়া নতুন জন্মৰ হাৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়। এটা বছৰত জীৱিত জন্মৰ সংখ্যাক সামগ্ৰিক জনসংখ্যাৰ দ্বাৰা ভাগ কৰি ইয়াক সহজে গণনা কৰিব পাৰি। এই ফলাফল যি প্ৰাপ্ত কৰা হয় 1000 ৰে পূৰণ কৰা হয়।

জন্মৰ হাৰৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্যবোৰ হৈছেঃ

• প্ৰজনন হাৰ পৰিয়ালৰ আকাৰ আৰু বয়স বিতৰণৰ সৈতে সম্পৰ্কিত যি জন্ম হাৰৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলায়।
• উন্নত দেশৰ তুলনাত উন্নয়নশীল দেশসমূহত জন্মৰ হাৰ অধিক।
• জনসংখ্যা বৃদ্ধি জন্মৰ হাৰ আৰু নিৰ্ভৰশীলতা অনুপাতৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হ ‘ব পাৰে, আৰু স্বাস্থ্যসেৱাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আৰু কৰ্মশক্তিৰ গতিশীলতা প্ৰভাৱিত হ’ ব পাৰে।
• শিক্ষাৰ স্তৰ, অৰ্থনৈতিক পৰিস্থিতি আৰু চৰকাৰী নীতি জন্মৰ হাৰৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হ ‘ব।
• জনসংখ্যাৰ প্ৰৱণতাৰ বিষয়ে ভালদৰে বুজি পোৱাৰ বাবে ই এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সূচক আৰু সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক বিকাশৰ বাবে সিদ্ধান্ত লোৱাত সহায় কৰে।

মৃত্যুৰ হাৰ:

মৃত্যুৰ হাৰ(Death Rate) হৈছে এটা বছৰত এক হাজাৰ লোকৰ মৃত্যুৰ সংখ্যাৰ মান। ইয়াক অশোধিত মৃত্যুৰ হাৰ (চিডিআৰ) বুলিও কোৱা হয়। এই হাৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হয় য ‘ত বিদ্যমান জনসংখ্যাৰ সৈতে নতুন মৃত্যু যোগ কৰা হয়। মৃত্যুৰ হাৰ সাধাৰণতে বছৰত মৃত্যুৰ সংখ্যাক সামগ্ৰিক জনসংখ্যাৰ দ্বাৰা ভাগ কৰি গণনা কৰা হয়। প্ৰাপ্ত ফলাফল 1000 ৰে পূৰণ কৰা হয়।

মৃত্যুৰ হাৰৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্যবোৰ হৈছেঃ

• স্বাস্থ্যসেৱাৰ অৱস্থা, ৰোগৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ, অনাময় আৰু পৰিষ্কাৰ পানীৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ, আৰু সামগ্ৰিক জীৱন ধাৰণৰ অৱস্থা হৈছে মৃত্যুৰ হাৰৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত কাৰক।
• দুৰ্বল স্বাস্থ্যসেৱা অৱস্থা আৰু কম জীৱন প্ৰত্যাশা থকা দেশসমূহত ই অধিক হ ‘ব পাৰে।
• মৃত্যুৰ হাৰে বেছিভাগ জনসংখ্যা বৃদ্ধিত প্ৰভাৱ পেলাব আৰু ইয়াৰ ফলত জনসংখ্যাৰ স্বাস্থ্য আৰু কল্যাণ হ ‘ব।
• চিকিত্সাৰ অগ্ৰগতি, ৰোগৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ, আৰ্থ-সামাজিক কাৰক আৰু প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগও মৃত্যুৰ হাৰৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হয়।
• ই জনস্বাস্থ্যৰ প্ৰয়োজনীয়তা, স্বাস্থ্যসেৱা সম্পদ, আৰু ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ বাবে পদ্ধতি উন্নত কৰাৰ বিষয়ে তথ্য লাভ কৰাত সহায়ক হ ‘ব।

• প্ৰদূষণ কাক বোলে? ই কেই প্ৰকাৰৰ আৰু কি কি?
• উপভোক্তা কাক বোলে? – উপভোক্তাৰ বিষয়ে সম্পৰ্ণ বিবৰণ
• পানী প্ৰদূষণ দুটা কাৰণ লিখা

---